Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

TÜKETİCİLERİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ İLE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE PLANSIZ SATIN ALMA DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ARAŞTIRILMASI: BİR KOZMETİK MAĞAZASI ÖRNEĞİ

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 3, 199 - 218, 25.03.2019

Öz

Bu
araştırmanın amacı tüketicilerin kişilik özellikleri ile mağaza içi satın alma
davranışı arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmada kolayda örneklem
yönetimiyle seçilmiş 800 kişiye anket uygulaması yapılmıştır. Araştırmada veri
toplama aracı olarak anket formu kullanılmıştır. Veri analizi için SPSS 22.0
paket programı kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kişilik özellikleri
dışadönüklük, uyumluluk, sorumluluk, yeniliklere açık olma boyutları ile
plansız satın alma davranışı arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki
saptanmıştır. Kişilik özellikleri sorumluluk boyutu cinsiyete ve gelir
seviyesine göre; yeniliklere açık olma boyutu cinsiyet, medeni durum ve eğitim
seviyesine göre; duygusal denge boyutu medeni durum ve mesleğe göre;
dışadönüklük boyutu yaş, eğitim seviyesi, gelir düzeyi ve mesleğe göre;
uyumluluk boyutu ise yaş, eğitim, gelir ve mesleğe göre anlamlı farklılıklar
göstermektedir. 

Kaynakça

  • Ackoff, R., Emshoff, J.R. (1975). Advertising research at anheuser-busch. Inc.. Sloan Management. Review, 16, 1-15,
  • Alwitt, L, (1991), Consumer personality characteristics can help guide marketing and creative strategies. Journal of Direct Marketing, 5 (Summer), 39-47.
  • Aytaç, S. (2007). Örgütsel davranış açısından kişiliğin önemi. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 3(1).
  • Balkan, M. O., Serin, A. E. ve Kılıç, A. O. (2014). The relationship between the big five personality traits and job satisfaction: an application banks in Afyonkarahisar province. International Journal of Social Science, 25(1), 207-220.
  • Beatty, S. E., Ferrell, M. E. (1998). Impulse buying: Modelling its precursors. Journal of Retailing, 74, 169-191.
  • Belk, R.W., 1975. Situational variables and consumer behaviour. Journal of Consumumer Research, 2 (3), 157-164.
  • Benford, K., Swami, V. (2014). Body image and personality among British men: associations between the big five personality domains, drive for muscularity, and body appreciation. Body image, 11, 454-457.
  • Billieux, J., Rochat, L., Rebetez, M. M. L., Van der Linden, M. (2008). Are all facets of impulsivity related to self-reported compulsive buying behavior? Personality and Individual Differences, 44, 1432-1442.
  • Blaylock, J., Smallwood, D., 1987. Intrahousehold time allocation. Journal of Consumer Affairs, 21 (2), 183-201.
  • Bosnjak, M., Galesic, M., Tuten, T. (2007). Personality determinants of online shopping: Explaining online purchase intentions using a hierarchical approach. Journal of Business Research, 60(6), 597-605.
  • Bratko, D., Butovic, A., Bosnjak, M. (2013). Twin study of impulsive buying and its overlap with personality. Journal of Individual Differences, 34, 8-14.
  • Briley, D.A., Domiteaux, M., Tucker-Drob, E. M. (2014). Achievement-relevant personality: relations with the big five and validation of an efficient instrument. Learning and Individual Differences, 32, 26-39.
  • Chang, E.C. (2001). A look at the coping strategies and styles of Asian Americans: Similar and different? In C. R. Snyder (Ed.), Coping with stress: Effective people and processes, 222-239. New York: Oxford University Press.
  • Claes, L., Bijttebier, P., Van Den Eynde, F., Mitchell, J. E., Faber, R., deZwaan, M., Mueller, A., (2010). Emotional reactivity and self-regulation in relation to compulsive buying. Personality and Individual Differences, 49, 526-530.
  • Cobb, C., 1986. Planned versus impulse purchase behavior. Journal of Retailing, 62 (4), 384-409.
  • Cocoradaa, E., Catalin, I.M. Ana-Maria, C., Maria, A.M. (2018). Assessing the smartphone addiction risk and its associations with personality traits among adolescents. Children and Youth Services Review, 345-354.
  • customer characteristics, and customer activities on in-store decision making. Journal of Marketing, 73 (5), 19-29.
  • Dittmar, H., Beattie, J., Friese, S. (1995). Gender identity and material symbols: Objects and decision considerations in impulse purchases. Journal of Economic Psychology, 16(3), 491- 511.
  • Durmuş, B., Yurtkoru, S. ve Çinko, M. (2016). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, Beta Yayınları
  • Evans, F.B. (1959). Psychological and objective factors in the prediction of brand choice: ford versus chevrolet. Journal of Business, 32, 340-69.
  • Flyinn, L.R., Goldsmith, R.E. (2015). Hi, my name is Pat and I am bothan extravert and a market maven:an update and extension of research on market mavenism and the big five personality scale. Presentation at association of marketing theory and practice, 03-26-2015 at Savannah, Georgia.
  • Ghani, U., Kamal, Y., (2010). The impact of in-store stimuli on the impulse purchase behaviour of consumers in Pakistan. Interdiscip. Journal of Contemporary Business Research, 8 (2), 155-160.
  • Gohary, A., Hanzaee, K.H. (2014). Personality Traits as Predictors of Shopping Motivations and Behaviors: A Canonical Correlation Analysis. Arab Economic and Business Journal, 9(2), 166-174.
  • Goldberg, L. R. (1990). An alternative description of personality. The big five factor structure. Journal of Personality and Social Psychology, 59(6), 1216-1229.
  • Gramzow, R. H., Sedikides, C., Panter, A. T., Sathy, V., Harris, J. & Insko, C. A. (2004). Patterns of self-regulation and the Big Five. European Journal of Personality, 18, 367-385.
  • Guido, G. (2006). Shopping motives, big five factors, and the hedonic/utilitarian shopping value: an integration and factorial study. Innov. mark. 2(2), 57-67.
  • Güler, D. (1989). Kişilik kavramı ve çocuk kişiliği. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6, 285-290.
  • Günel, D. (2010). İşletmelerde yıldırma olgusu ve yıldırma mağdurlarının kişilik özelliklerine ilişkin bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(3), 37-65.
  • Hökelekli, H. (2013). Psikolojiye giriş. Emin yayınları. 187-199.
  • Hu, Y., Kim, H. J. (2018). Positive and negative eWOM motivations and hotel customers’ e-WOM behavior: Does personality matter? International Journal of Hospitality Management, 75, 27-37.
  • Inman, J.J., Winer, R.S., Ferraro, R., (2009). The Interplay Among Category Characteristics, Customer Characteristics and Customer Activities on In-store Decision Making, Journal of Marketing, Vol. 73 September, 19-29
  • Jones, M.A., Reynolds, K.A., Weun, S., Beatty, S.E., (2003). The product-specific nature of impulse buying tendency. Journal of Buiness Research, 56 (7), 505-511. Kollat, D., Willett, R., (1967). Customer impulse purchasing behavior. Journal of Marketing Research, 4, 21-31.
  • Limont, W., Dreszer-Drogorob, J., Bedynska, S., Sliwinska, K., Jastrzębska, D. (2014). ‘Old Wine in New Bottles’? Relationships between over excitabilities, the big five personality traits and giftedness in adolescents. Personality and Individual Differences, 69, 199-204.
  • Mccabe, K.O., Van Yperen, N. W., Elliot, A. J., Verbraak, M. (2013). Big five personality profiles of context-specific achievement goals. Journal of Research in Personality, 47(6), 698-707.
  • Mishra, A., Mishra, H., Masters, T., (2012). The influence of bite-size on quantity of food consumed: a field study. Journal of Consumer Research, 38 (5), 791-795.
  • Mohan, G., Sivakumaran, B., Sharma, P., (2013). Impact of store environment on impulse buying behaviour. European Journal of Marketing, 47 (10), 1711-1732.
  • Morgan, C.T., (1999). Psikolojiye giriş. 13. Baskı, Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları, Yayın No:1.
  • Mueller, A., Claes, L., Mitchell, J. E., Faber, R. J., Fischer, J., de Zwaan, M. (2011). Does compulsive buying differ between male and female students. Personality and Individual Differences, 50, 1309-1312.
  • Muruganantham, G., Bhakat, R. S. (2013). A review of impulse buying behavior. International Journal of Marketing Studies, 5(3), 149-160.
  • Odabaşı, Y., Barış, G.,(2011). Tüketici Davranışı, MediaCat Kitapları. İstanbul
  • Otero-Lopez, J.M., Pol, E.V., Bolano, C.C., Marino, M.J.S. (2013). Materialism, Life Satisfaction and Addictive Buying: Examining the Causal Relationships. Personality and Individual Differences, 50, 772-776.
  • Ozer, D. J., Martinez, V. (2006). Personality and the Prediction of Consequential Outcomes. Annual Review of Psychology, 57, 401-421.
  • Rook, D. W. (1987). The buying impulse. Journal of consumer research, 14(2), 189-199.
  • Sarıtaş, E , Haşıloğlu, S . (2015). An investigation in terms of hedonic consumption of working women’s purchasing from private shopping site. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 6 (1), 53-62.
  • Silvera, D. H., Lavack, A. M., & Kropp, F. (2008). Impulse buying: The role of affect, social influence, and subjective wellbeing. Journal of Consumer Marketing, (25), 23-33.
  • Steenkamp, J.B.E.M., Maydeu-Olivares, A. (2015). Stability and change in consumer traits: evidence from a 12-year longitudinal study, 2002-2013. Journal of Marketing Research, 52(3), 287-308.
  • Süren, S., Örücü, E. ve Çağrı, İ. (2016). Banka çalışanlarında tükenmişlik ve beş büyük kişilik özellikleri arasındaki ilişki: bir alan araştırması. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 247-262.
  • Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., (2015). Using Multivarite Statistics. Çok Değişkenli İstatistiklerin Kullanımı. Çeviren: Prof. Dr. Mustafa Baloğlu. Nobel Akademi Yayıncılık.
  • Thompson, E. R., Prendergast, G. P. (2015). The influence of trait affect and the five-factor personality model on impulse buying. Personality and Individual Differences, 76, 216-221.
  • Tsai, L.H. (2003). Relationships Between Personality Attributes and Internet Marketing. A Dissertation, Alliant Internatıonal Unıversity, UMI.
  • Tuncer, D., Arpacı, T., Ayhan, Y., Böge, E. ve Üner, M. (1992). Pazarlama. Ankara: Gazi Yayınları.
  • Turkyilmaz, C.A., Erdem, S. ve Uslu, A. (2015). The effects of personality traits and website quality on online impulse buying. Procedia-Socialand Behavioral Sciences, 175, 98-105.
  • Verplanken, B., Herabadi, A. G., Perry, J. A., Silvera, D. H. (2005). Consumer style and health: The role of impulsive buying in unhealthy eating. Psychology & Health, 20, 429-441.
  • Weun, S., Jones, M.A., Beatty, S.E., (1998). The development and validation of the impulse buying tendency scale. Psychological Reports, 82 (3), 1123-1133.
  • Whelan, S., Davies, G. (2006). Profiling consumers of own brands and national brands using human personality. Journal of Retailing and Consumer Services, 13(6), 393-402.
  • Yıldız, M. ve Dilmaç, B. (2012). Öğretmen adaylarının sahip oldukları değerler ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkilerini incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 122-134.
  • Zhou, L., Wong, A., (2003). Consumer impulse buying and in-store stimuli in Chinese supermarkets. Journal of International Consumer Marketing, 16 (2), 37-53.
Toplam 57 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Damla Yılmazoğlu

Bayram Topal

Yayımlanma Tarihi 25 Mart 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 6 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Yılmazoğlu, D., & Topal, B. (2019). TÜKETİCİLERİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ İLE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE PLANSIZ SATIN ALMA DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ARAŞTIRILMASI: BİR KOZMETİK MAĞAZASI ÖRNEĞİ. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(3), 199-218.